Re: 072 - SIJECANJ 2020.

by **Admin** čet sij 07, 2021 12:30 am

Astronomska slika dana

Otkrij svemir Svakodnevna slika o astronomiji i astronautici sa kratkim objasnjenjem astronoma.

06. sijecanj 2021.

072 - SIJECANJ 2020. - Page 2 StripedDunes_HiRISE_1080

Prugaste pescane dine na Marsu

Kredit za sliku & autorska prava: José Mtanous

OBJASNJENJE SLIKE: Zasto su ove pescane dine na Marsu prugaste? Niko nije siguran. Slika prikazuje prugaste dine u krateru Kunovski na Marsu, nedavno snimljene HiRISE kamerom Mars Reconnaissance Orbitera. Poznato je da su mnoge dine na Marsu neravnomerno prekrivene mrazom ugljen dioksida (suvog leda), stvarajuci obrasce svetlih i tamnih podrucja. Ugljen dioksid se ne topi, vec se sublimira, pretvarajuci se direktno u gas. Ugljen dioksid je takođe cvrsta supstanca, tako da moze da sacuva toplotu ispod leda i sublimira odozdo prema gore, uzrokujuci erupcije slicne gejzirima. Tokom Marsovog proleca, ove erupcije mogu da izazovu uzorak tamnih mrlja odmrzavanja, gde se vidi tamniji pesak. Ova slika je napravljena tokom marsove jeseni, kada vreme postaje hladnije - sto ove trake cini posebno zbunjujucim. Jedna od hipoteza je da su uzrokovane pukotinama u ledu koje nastaju usled slabijih erupcija ili termickog stresa kao dela dnevnog i nocnog ciklusa, ali istrazivanja se nastavljaju. Gledanje ovih dina i drugih, tokom vise marsovih sezona, moze da nam pruzi vise informacija za resavanje ove misterije.

__________________________________________________
Sutrasnja slika: Otvoren prostor

_____________________________________________________________________________________________________________________________
Arhiva na crnogorskom jeziku od 1. decembra 2014. | Arhiva na engleskom jeziku od 1995.
Indeks | Kalendar | Obrazovanje | APOD-linkovi | APOD-Forum
__________________________________________________________________________________________________________________________________

Originalna strana: Astronomy Picture of the Day
Autori i urednici: Robert Nemiroff (MTU) i Jerry Bonnell (UMCP)
NASA sluzbenik: Phillip Newman Specijanla pravna uputstva
Servisi od: ASD u okviru NASA / GSFC i Michigan Tech. U.
NASA smjernice zastite podataka i autorska prava
Za NASA APOD na hrvatskom jeziku: Dipl.Ing.Dr. Liliana Gracanin
e-astronomy

by **Admin** sri sij 06, 2021 7:17 pm

Astronomska slika dana

Otkrij svemir Svakodnevna slika o astronomiji i astronautici sa kratkim objasnjenjem astronoma.

05. sijecanj 2021.

072 - SIJECANJ 2020. - Page 2 SMC_Mtanous_960

Mali Magelanov oblak

Kredit za sliku & autorska prava: José Mtanous

OBJASNJENJE SLIKE: Sta je Mali Magelanov oblak? Ispostavilo se da je to galaksija. Ljudi koji su se pitali o ovoj maloj mutnoj mrlji na juznom nebu bili su portugalski moreplovac Ferdinand Magelan i njegova posada, koji su imali dovoljno vremena da proucavaju nepoznato nocno nebo juga tokom prvog oplovljavanja planete Zemlje pocetkom 1500. godine. Kao rezultat, dva nebeska cuda koja su lako vidljiva za nebeske gledaoce na juznoj hemisferi, danas su u zapadnoj kulturi poznata kao Magelanovi oblaci. Tokom poslednjih 100 godina, istrazivanje je pokazalo da su ovi kosmicki oblaci patuljaste nepravilne galaksije, sateliti nase vece spiralne galaksije Mlecni put. Mali Magelanov oblak se prostire na oko 15.000 svetlosnih godina i sadrzi nekoliko stotina miliona zvezda. Na udaljenosti od oko 210.000 svetlosnih godina u sazvezdju Tukan (Tucana) udaljenija je od ostalih poznatih satelitskih galaksija Mlecnog puta, ukljucujuci patuljastu Saggitarius galaksiju i Veliki Magelanov oblak. Ova ostra slika takodje ukljucuje globularno zvezdano jato 47 Tucanae na desnoj strani.

__________________________________________________
Sutrasnja slika: Prugaste dine

_____________________________________________________________________________________________________________________________
Arhiva na crnogorskom jeziku od 1. decembra 2014. | Arhiva na engleskom jeziku od 1995.
Indeks | Kalendar | Obrazovanje | APOD-linkovi | APOD-Forum
__________________________________________________________________________________________________________________________________

Originalna strana: Astronomy Picture of the Day
Autori i urednici: Robert Nemiroff (MTU) i Jerry Bonnell (UMCP)
NASA sluzbenik: Phillip Newman Specijanla pravna uputstva
Servisi od: ASD u okviru NASA / GSFC i Michigan Tech. U.
NASA smjernice zastite podataka i autorska prava
Za NASA APOD na hrvatskom jeziku: Dipl.Ing.Dr. Liliana Gracanin
e-astronomy

by **Admin** sri sij 06, 2021 1:19 am

Astronomska slika dana

Otkrij svemir Svakodnevna slika o astronomiji i astronautici sa kratkim objasnjenjem astronoma.

04. sijecanj 2021.

Sprajt svjetlo sa 100.000 slika u sekundi

Kredit za video & autorska prava: Matthew G McHarg, Jacob L Harley, Thomas Ashcraft, Hans Nielsen

OBJASNJENJE VIDEA: Sta uzrokuje sprajt munje? Tajanstveni rafali svetlosti na nebu koji podsecaju na dzinovske meduze beleze se vise od 30 godina, ali osim opste povezanosti sa pozitivnim munjama oblak-zemlja, njihov osnovni uzrok ostaje nepoznat. Neke oluje ih imaju - vecina ih nema. Medjutim, nedavni video snimci velike brzine bolje opisuju kako se u stvari razvijaju sprajtovi. Ovaj video snimak je napravljen sredinom 2019. godine i dovoljno je brz - sa oko 100.000 slika u sekundi - da razresi nekoliko sprajtovih „bombi“ koje razvijaju u visestruke strimere koji se pojavljuju na slikama. Na zalost, vizuelni tragovi koje pruzaju video snimci kao ovi, ne resavaju u potpunosti misteriju porekla sprajtova. Video snimci velike brzine, ipak ukazuju nekim naucnicima da je verovatnije da ce sprajt da se pojavi kada postoje nepravilnosti u plazmi u gornjim slojevima atmosfere.

__________________________________________________
Sutrasnja slika: To je galaktika

_____________________________________________________________________________________________________________________________
Arhiva na crnogorskom jeziku od 1. decembra 2014. | Arhiva na engleskom jeziku od 1995.
Indeks | Kalendar | Obrazovanje | APOD-linkovi | APOD-Forum
__________________________________________________________________________________________________________________________________

Originalna strana: Astronomy Picture of the Day
Autori i urednici: Robert Nemiroff (MTU) i Jerry Bonnell (UMCP)
NASA sluzbenik: Phillip Newman Specijanla pravna uputstva
Servisi od: ASD u okviru NASA / GSFC i Michigan Tech. U.
NASA smjernice zastite podataka i autorska prava
Za NASA APOD na hrvatskom jeziku: Dipl.Ing.Dr. Liliana Gracanin
e-astronomy

by **Admin** ned sij 03, 2021 10:11 pm

Astronomska slika dana

Otkrij svemir Svakodnevna slika o astronomiji i astronautici sa kratkim objasnjenjem astronoma.

03. sijecanj 2021.

072 - SIJECANJ 2020. - Page 2 PhoenixAurora_Helgason_960

Feniks auora iznad Islanda

Kredit za sliku & autorska prava: Hallgrimur P. Helgason; Obelezavanje: Judy Schmidt

OBJASNJENJE SLIKE: Svi ostali polarni cuvari su otisli kuci. Od 3:30 casova na Islandu, u tihoj noci u septembru prosle godine, mnoge aurore su se te noci ugasile. Odjednom se ipak pojavio novi rafal cestica koje su emitovale svetlost i ponovo zapalile Zemljinu atmosferu. Ovaj put je neocekivano nastao neverovatan oblik koji podseca na dzinovski Feniks. Sa kamerom su odmah napravljene dve slike, a zatim jos jedna fotografija okoline. Planine u pozadini su Helgafell, dok se mala reka u prvom planu se zove Kaldá, i nalazi se oko 30 kilometara severno od prestonice Islanda, Rejkjavika. Iskusni posmatraci neba ce primetiti iznad planina, prema levoj strani, sazvezdja Orion, dok je zvezdano jato Plejada vidljivo u centru slike. Nova Aurora je trajala samo minut i onda je nestala za uvek, ali je zadrzana digitalno na ovoj mozaik-slici. Radi bolje orijentacije na nebu, pritisnite ovaj link.

__________________________________________________
Sutrasnja slika: Razvjedravanje

_____________________________________________________________________________________________________________________________
Arhiva na crnogorskom jeziku od 1. decembra 2014. | Arhiva na engleskom jeziku od 1995.
Indeks | Kalendar | Obrazovanje | APOD-linkovi | APOD-Forum
__________________________________________________________________________________________________________________________________

Originalna strana: Astronomy Picture of the Day
Autori i urednici: Robert Nemiroff (MTU) i Jerry Bonnell (UMCP)
NASA sluzbenik: Phillip Newman Specijanla pravna uputstva
Servisi od: ASD u okviru NASA / GSFC i Michigan Tech. U.
NASA smjernice zastite podataka i autorska prava
Za NASA APOD na hrvatskom jeziku: Dipl.Ing.Dr. Liliana Gracanin
e-astronomy

by **Admin** ned sij 03, 2021 9:27 pm

Astronomska slika dana

Otkrij svemir Svakodnevna slika o astronomiji i astronautici sa kratkim objasnjenjem astronoma.

02. sijecanj 2021.

072 - SIJECANJ 2020. - Page 2 WetCollodionLunar112820SMO_1024

Mjesec u 21. veku na kolodium-mokroj ploci

Kredit za sliku & autorska prava: Mike Smolinsky

OBJASNJENJE SLIKE: Sredinom 19. veka, jedna od prvih fotografskih tehnologija koja se koristila za snimanje lunarne povrsine, je bio postupak kolodijuma na mokrim plocama, koji je posebno primenio britanski astronom Warren De la Rue. Da bi se snimila slika, gusta, providna smesa je koristena kao premaz staklene ploce, senzibilisana srebrnim nitratom, sa otvorenom blendom teleskopa, a zatim razvijena da se napravi negativna slika na ploci. Da bi se odrzala fotografska osetljivost, citav postupak, od nanosenja premaza do ekspozicije i razvijanja, morao je da bude zavrsen pre nego sto se ploca osusi, u rasponu od oko 10 do 15 minuta. Ova moderna verzija slike kolodijuma na mokroj ploci slavi rane dane lunarne fotografije, reprodukujuci postupak koristeci savremene hemikalije kao premaz staklene ploce iz prodavnice hardvera 21. veka. Snimljena prosle godine, 28. novembra kamerom za gledanje 8x10 i teleskopom u dvoristu, slika verno belezi velike kratere, sjajne zrake i tamnu, glatku povrsinu Meseca. Naknadno digitalizovana, slika na ploci je bila precnika 8,5 centimetara, napravljena sa ekspozicijom od 2 minuta. Efikasna fotografska osetljivost vlazne ploce je bila oko ISO 1 . U vasem pametnom telefonu senzor kamere verovatno ima opseg fotografske osetljivosti od ISO 100 do 6400 (i mora da je suv ...).

__________________________________________________
Sutrasnja slika: Polarna svjetlost

_____________________________________________________________________________________________________________________________
Arhiva na crnogorskom jeziku od 1. decembra 2014. | Arhiva na engleskom jeziku od 1995.
Indeks | Kalendar | Obrazovanje | APOD-linkovi | APOD-Forum
__________________________________________________________________________________________________________________________________

Originalna strana: Astronomy Picture of the Day
Autori i urednici: Robert Nemiroff (MTU) i Jerry Bonnell (UMCP)
NASA sluzbenik: Phillip Newman Specijanla pravna uputstva
Servisi od: ASD u okviru NASA / GSFC i Michigan Tech. U.
NASA smjernice zastite podataka i autorska prava
Za NASA APOD na hrvatskom jeziku: Dipl.Ing.Dr. Liliana Gracanin
e-astronomy

by **Admin** ned sij 03, 2021 1:32 am

Astronomska slika dana

Otkrij svemir Svakodnevna slika o astronomiji i astronautici sa kratkim objasnjenjem astronoma.

01. sijecanj 2021.

072 - SIJECANJ 2020. - Page 2 2020_12_16_Kujal_Jizni_Pol_1500px-3

Galaktike i juzni nebeski pol

Kredit za sliku & autorska prava: Petr Horalek, Josef Kujal

OBJASNJENJE SLIKE: Juzni nebeski pol je lako uociti na zvezdanim tragovima juznog neba. Prosirenje Zemljine ose rotacije prema jugu se nalazi u sredistu svih lukova juznih zvezdanih tragova. NA ovoj zvezdanoj panorami koja se prostire na oko 60 stepeni po dubokom juznom nebu, juzni nebeski pol je negde blizu njegove sredine, okruzen svetlim galaksijama i juznim nebeskim draguljima. Iznad vrha kadra se nalaze zvezde i magline duz ravni nase galaksije Mlecni put. Gama Crucis, zućkasta dzinovska zvezda je na vrhu Juznog krsta blizu gornjeg centra, sa tamnim prostranstvom magline Ugalj ispod poprecnog kraka na levoj strani. Eta Carinae i crvenkasti sjaj magline Carina blistaju duz galakticke ravni blizu desne ivice. Na dnu su Veliki i Mali Magelanovi oblaci, satelitske galaksije Mlecnog puta. Linija od Gama Crucis kroz plavu zvezdu na dnu juznog krsta, Alpha Crucis, pokazuje prema Juznom nebeskom polu, samo potrazite zvezdu juznog pola Sigmu Octantis. Analogno zvezdi Polaris, Sigma Octantis je nesto vise od jednog stepena udaljenaod juznog nebeskog pola.

__________________________________________________
Sutrasnja slika: Apolova inspiracija

_____________________________________________________________________________________________________________________________
Arhiva na crnogorskom jeziku od 1. decembra 2014. | Arhiva na engleskom jeziku od 1995.
Indeks | Kalendar | Obrazovanje | APOD-linkovi | APOD-Forum
__________________________________________________________________________________________________________________________________

Originalna strana: Astronomy Picture of the Day
Autori i urednici: Robert Nemiroff (MTU) i Jerry Bonnell (UMCP)
NASA sluzbenik: Phillip Newman Specijanla pravna uputstva
Servisi od: ASD u okviru NASA / GSFC i Michigan Tech. U.
NASA smjernice zastite podataka i autorska prava
Za NASA APOD na hrvatskom jeziku: Dipl.Ing.Dr. Liliana Gracanin
e-astronomy

by Sponsored content